Canasta

Canasta is te vergelijken met rummy. De bedoeling is om sets samen te voegen die bestaan uit minstens 3 kaarten van dezelfde ranking (bv Q♠, Q♠, Q♥). In tegenstelling tot rummy, mogen spelers geen kaarten samenvoegen bestaande uit opeenvolgende kaarten (bv. 10♣ J♣ Q♣).

Canasta prototypes zoals: 'Comet', 'Ronda', en 'Manila' bestonden reeds in de 18de eeuw. De spelregels van canasta werden voor het eerst opgesteld in 1939 in Uruguay. En het spel kende vervolgens succes in Zuid Amerika, tegen 1950, werd het spel ook populair in de Verenigde Staten. Sindsdien bestaan er meerder varianten van het spel. Het spel is vooral leuk als meerder spelers deelnemen. Canasta betekent 'winkelmandje' in het Spaans. Dit wijst op het hoofddoel van het spel, namelijk kaarten verzamelen van dezelfde ranking.

Het hier beschreven spel kan gespeeld worden door 2 of 4 spelers. Met twee speler wordt het spel p '1 on 1' gespeeld, met vier spelers '2 on 2'. Twee boeken kaarten met twee jokers in elk worden gebrukt om het spel te spelen, met een totaal van 108 kaarten.

Doel van het spel

Het doel van het spel is om de hoogst mogelijke score te behalen en alle kaarten af te leggen. Het spel bestaat uit verschillende rondes. En eindigt wanneer een speler of team 5000 punten heeft verzameld.

Om het spel uit te spelen moet een canasta ('2 on 2') behaald worden, of minstens twee canastas ('1 on 1'). Een canasta is een collectie van minstens zeven kaarten van dezelfde ranking. Deze kan eveneens gevormd worden door wild cards.

Om te beginnen

Om te beginnen krijgt elke speler 11 ('2 on 2'), of 15 kaarten ('1 on 1'). De overblijvende kaarten vormen de afneemstapel. De bovenste kaart van de afneemstapel wordt vervolgens gebruikt om de aflegstapel aan te maken.

De eerste speler trekt dan een kaart van de afneemstapel of (in speciale omstandigheden) van de aflegstapel. Vervolgens kunnen deze kaarten indien gewenst samengevoegd worden. Vervolgens, moet een kaart (een moinder bruikare kaart) worden afgelegd en is deze ronde uitgespeeld.

Om samen te voegen, moet een speler over een minimum waarde beschikken. Dit is afhankelijk va het aantal punten :

• 50 – indien een speler/team 0 tot 1495 punten heeft (de waarde is constant voor de eerste verdeling)
• 90 – indien een speler/team 1500 tot 2995 punten heeft
• 120 – indien een speler/team meer dan 3000 punten heeft
• 15 – indien de speler/team negatieve punten heeft

Het spel spelen

Na de eerste samenvoeging bestaat het spel uit kaarten afnemen, samenvoegen en afleggen.

In '1 on 1', voegt elke speler zijn eigen kaarten samen en voegt kaarten toe. In '2 on 2', werken partners samen – ze kunnen dan kaarten toevoegen aan de samengevoegde kaarten van hun partner. De speler/team kan geen twee keer samen voegen met kaarten van dezelfde ranking.

Een van de zetten gaat zo: een kaart trekken van de afneem- of aflegstapel → deze mogelijk samenvoegen → een kaart afleggen.

Scores

Voor elke samengevoegde kaart ontvangt een speler positieve punten. Bijkomende punten zijn ook mogelijk, naast negatieve punten tijdens het spel.

Waarde kaarten:

• Joker – 50 punten,
• Aas, 2 – 20 punten,
• K, Q, J, 10, 9, 8 – 10 punten,
• 7, 6, 5, 4, zwarte drieën – 5 punten.

Positieve punten gelden voor:

• samengevoegde kaarten (volgens bovenstaande waardes)
• een complete (rode) canasta: 500 punten
• een volledig gemixte (zwarte) canasta: 300 punten
• elke rode drie (indien de speler/team initieel samenvoegde): 100 punten
• alle rode drieën (indien de speler/team initieel samenvoegde): 800 punten (4x100 voor elke drie + 400)
• alle kaarten samenvoegen bij de initiële samenvoeging: 200 punten
• een wild canasta samenvoegen: 2000 punten

Alle kaarten afleggen tijdens de eerste deling en bonuspunten krijgen is enkel mogelijk als ze een "canasta" bevatten. Dit is een uitzondering en kan voorvallen wanneer de minimale eerste waarde niet werd gehaald. In dit geval kan een speler al zijn/haar kaarten afleggen met of zonder een laatste kaart af te leggen. Als een speler een kaart van de aflegstapel neemt, moet deze alle kaarten van de stapel tijdens dezelfde beurt afleggen.

Alle kaarten samenvoegen bij de initiële samenvoeging is mogelijk:

• indien ze een canasta bevatten
• kan een speler/team afnemen van de afneemstapel (niet van de aflegstapel)

Dit is uiteraard een uitzondering en enkel mogelijk wanneer de minimum initiële samenvoegwaarde niet werd behaalt.

Negatieve punten kunnen voorkomen na het delen:

• overgebleven kaarten (volgens bovenstaande waardes)
• elke overblijvende drie: -100 punten
• elke rode drie, indien de speler/team nog niets samenvoegde: -100 punten
• vier rode drieën, indien de speler/team nog niets samenvoegdet: -800 punten (4x(-100) – 400)

Drieën

Drieën worden beschouwt als speciale kaarten.

Zwarte drieën kunnen niet standaard worden samengevoegd. Drie van vier zwarte drieën kunnen enkel worden samengevoegd tijdens een beurt, wat het delen beëindigd Elke drie is 5 punten waard. Indien een speler een zwarte drie aflegt, mag niemand kaarten afnemen van de aflegstapel en is deze geblokkeerd. Ams na het delen, een speler/team nog steeds drie zwarte drieën heeft, is dit gelijk aan 100 negatieve punten.

Rode drieën zijn bonus kaarten. Als een speler afneemt van de afneemstapel of een rode drie krijgt, wordt deze onmiddellijk getoond aan de andere spelers en moet een andere kaart getrokken worden. Als een speler/team een rode kaart trekt uit de aflegstapel, wordt dit ook onmiddellijk getoond, maar hoeft de speler/team geen andere kaart te trekken. Soms kan het voorkomen dat een rode drie bovenop de aflegstapel ligt bij de aanvang van het spel. In dit geval, is de aflegstapel bevrozen.

Wild cards (2, joker)

Er bestaan ook wild cards, die elke andere kaart kunnen vervangen. Canastas met wild cards worden onduidelijk, zwart, of mixed genoemd. Natuurlijk kan een natuurlijke canasta gemengd worden – door de toevoeging van een wild card.

Samenvoegingen bestaan uit minstens 3 kaarten, waarvan minstens twee natuurlijke kaarten moeten zijn (van Aas tot vier). Er mogen nooit meer wild cards zijn dan natuurlijke kaarten en nooit meer dan drie wild cards.

Wild canasta

Wild canasta bestaat volledig uit wild cards, deze zijn 2000 punten waard. Wild canasta moeten in een beurt samengevoegd worden.

De aflegstapel

Een speler kan kiezen om een kaart van de afneemstapel te nemen, of alle kaarten van de aflegstapel. De aflegstapel kan ook 'gekocht' worden, met inachtneming van volgende spelregels:

• Het is niet toegestaan om slechts een kaart van de aflegstapel te nemen – indien een speler kaarten wenst van deze stapel, moet hij of zij alle kaarten nemen.
• Enkel de bovenste kaart van de aflegstapel is zichtbaar, dus mits een speler de andere kaarten heeft onthouden, is dit een voordeel.
• De aflegstapel kan enkel 'gekocht worden' indien een speler de bovenste kaart direct kan gebruiken.
• Enkel na het gebruiken van de bovenste kaart, kan de speler de andere kaarten gebruiken.
• Indien de aflegstapel is geblokkeerd, kan de speler/team de kaarten niet gebruiken (de enige uitzondering is wanneer een speler/team als laatste afleggen, dan mogen ze een zwarte drie trekken).
• Indien de aflegstapel is bevrozen, kan de speler/team enkel een kaart trekken in speciale omstandigheden.
• Het aantal kaarten op de aflegstapel is bekend maar enkel de bovenste kaart is zichtbaar.

De aflegstapel is geblokkeerd indien een zwarte drie de bovenste kaart is. Spelers kunnen nu de aflegstapel kopen. Maar indien een andere (natural) kaart wordt afgelegd bovenop de zwarte drie, is de stapel geblokkeerd.

De aflegstapel is bevrozen als een wild card of rode drie bovenaan ligt. Deze kaarten worden kruiselings op de stapel gelegd en wanneer ze bovenaan liggen, kan niemand hen kopen. Eens een andere kaart wordt afgelegd bovenop de wild card of rode drie, kan de stapel gekocht worden. Dit kan echter enkel indien een speler twee kaarten bovenaan heeft van dezelfde ranking. Deze moeten direct samengelegd worden. Hierna kan de speler weer kaarten afnemen van de aflegstapel.

Het einde

De winnaar is de speler die het eerst 5000 punten behaald. De punten worden telkens opgeteld na elke deling, niet tijdens.

Het verdelen stopt als en alle kaarten op zijn en het aantal vereiste canastas werd bereikt.

Er is slechts een geval waarin geen canasta nodig is om het spel uit te spelen – namelijk als de afneemstapel op is. In dat geval eindigt het spel automatisch. Negatieve en positieve punten worden opgeteld na elke deling.